Ενδομήτριο Σπείραμα (Σπιράλ)

Το ενδομήτριo σπείραμα (σπιράλ) είναι μια μικρή συσκευή από πλαστικό, συχνά σχήματος «Τ», που περιέχει είτε χαλκό υπό μορφή σύρματος (σπείραμα) που είναι τυλιγμένο γύρω από το στέλεχος ή ειδικό περιέκτη ορμόνης η οποία απελευθερώνεται σταδιακά και μακροπρόθεσμα. Το σπείραμα εισάγεται μέσα στην μήτρα από τον Γυναικολόγο. Ένα πολύ λεπτό κορδονάκι βγαίνει από το τράχηλο στον κόλπο και χρησιμεύει στο να ελέγχεται μετά από κάθε περίοδο, καθώς και στην αφαίρεσή του όταν χρειαστεί. Πρόκειται για μία μορφή αναστρέψιμης αντισύλληψης μακράς δράσης. Τα σπιράλ έχουν πολύ μικρά ποσοστά αποτυχίας και μεγάλο ποσοστό ικανοποίησης των γυναικών από την χρήση τους.

Υπάρχουν δύο βασικές μορφές σπειράματος:

Το ορμονικό σπείραμα, το οποίο περιέχει και απελευθερώνει λεβονογεστρέλη, μια μορφή προγεστερόνης. Το σπείραμα αυτό έχει ελαφρά καλύτερη αντισυλληπτική δράση από το σπείραμα χαλκού. Η διάρκεια δράσης του είναι 3-5 χρόνια.

Το σπείραμα χαλκού διαθέτει ένα χάλκινο σύρμα που τυλίγεται γύρω από το στέλεχος και διαθέτει υψηλή αντισυλληπτική δράση μέχρι 10 χρόνια. Έχει διαφόρους τύπους και σχήματα.

Το σπιράλ απευθύνεται ως μορφή αντισύλληψης συνήθως σε γυναίκες που έχουν γεννήσει, σε γυναίκες που για οποιοδήποτε λόγο δεν θέλουν ή δεν μπορούν να λάβουν αντισυλληπτικό χάπι (παχύσαρκες, καπνίστριες, γυναίκες με ιστορικό θρομβοεμβολικής νόσου, κλπ). Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί και ως επείγουσα αντισύλληψη, μετά από μια επαφή χωρίς προφύλαξη. Το σπιράλ που περιέχει προγεστερόνη, μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περιπτώσεις λειτουργικών αιμορραγιών της μήτρας (μηνορραγία, μητρορραγία).

Το ορμονικό σπείραμα εμποδίζει τη γονιμοποίηση του ωαρίου βλάπτοντας τα σπερματοζωάρια, και κάνοντας την τραχηλική βλέννη παχιά και κολλώδη, έτσι ώστε τα σπερματοζωάρια να αδυνατούν να ανέβουν από τον τράχηλο προς τη μήτρα και τις σάλπιγγες. Επίσης εμποδίζει το ενδομήτριο να προετοιμαστεί για την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου.

Στο σπείραμα του χαλκού, ο χαλκός είναι τοξικός για τα σπερματοζωάρια. Κάνει τη μήτρα και τις σάλπιγγες να παράγουν υγρό που περιέχει λευκά αιμοσφαίρια, ιόντα χαλκού, ένζυμα και προσταγλανδίνες, που εξουδετερώνουν τα σπερματοζωάρια.

Η τοποθέτησή του μπορεί να γίνει στο ιατρείο ή στο νοσοκομείο μέσα σε λίγα λεπτά. Είναι συνήθως ανώδυνη και γρήγορη και δεν απαιτεί αναισθησία. Σε λίγες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί να γίνει τοπική αναισθησία στον τράχηλο. Γίνεται συνήθως την τελευταία μέρα της περιόδου, οπότε και ο τράχηλος της μήτρας είναι μαλακός και βρίσκεται σε μικρή διαστολή, προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί η δυσφορία από την τοποθέτησή του. Σε γυναίκες που έχουν μόλις γεννήσει, μπορεί να τοποθετηθεί και άμεσα μετά τον τοκετό. Μετά την τοποθέτηση μπορεί η γυναίκα να νιώσει μια μικρή δυσφορία από την αντανακλαστική σύσπαση της μήτρας, η οποία μπορεί να προληφθεί με τη λήψη ενός ήπιου αναλγητικού ή αντιφλεγμονώδους φαρμάκου πριν από την τοποθέτηση.

Υπό την προϋπόθεση ότι το σπιράλ τοποθετείται σωστά, η αποτελεσματικότητά του είναι υψηλή. Με τη χρήση του ορμονικού σπιράλ, το ποσοστό ανεπιθύμητων κυήσεων είναι 2 στα 1000 στον πρώτο χρόνο χρήσης, ενώ με το σπιράλ χαλκού είναι 6 στα 1000 στον πρώτο χρόνο χρήσης. Οι περισσότερες ανεπιθύμητες κυήσεις συμβαίνουν όταν το σπιράλ έχει βγει από τη θέση του χωρίς να γίνει αντιληπτό. Αυτό μπορεί να συμβεί τους πρώτους μήνες μετά την τοποθέτηση, αμέσως μετά τον τοκετό, ή σε άτοκες γυναίκες μετά από μια βαριά περίοδο.

+ Τοποθετείται εύκολα
+ Μειώνει τη βαριά περίοδο σε ποσοστό περίπου 90% τον πρώτο χρόνο χρήσης.
+ Μειώνει τις κράμπες και τους πόνους της περιόδου, αλλά μπορεί και να σταματήσει εντελώς την περίοδο για μερικούς μήνες, πράγμα το οποίο είναι συχνά αναμενόμενο και ακίνδυνο.
+ Προλαμβάνει την υπερπλασία και τον καρκίνο του ενδομητρίου.
+ Ενδέχεται να ανακουφίσει από τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης και έχει λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες από την προγεστερόνη υψηλής δόσης.
+ Μειώνει τον κίνδυνο εξωμήτριας κύησης.
+ Δεν προκαλεί αύξηση βάρους.

Τα μειονεκτήματά του είναι το υψηλό κόστος τοποθέτησης, η ανάγκη αφαίρεσής του από γιατρό και το ότι δεν προστατεύει από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Επίσης το ορμονικό σπιράλ, αν και σπάνια, μπορεί να παρουσιάσει συμπτώματα όπως από τη χρήση αντισυλληπτικού χαπιού, όπως ευαισθησία στους μαστούς, πονοκέφαλο, έντονες μεταβολές διάθεσης, και ακμή. Αυτού του είδους τα συμπτώματα ευτυχώς, υποχωρούν χωρίς θεραπεία μόνα τους μετά από λίγους μήνες.

Οι κίνδυνοι από τη χρήση του σπιράλ, είναι πολύ σπάνιοι και περιλαμβάνουν:
+ Προβλήματα στην περίοδο. Το σπιράλ χαλκού μπορεί να αυξήσει την αιμορραγία και τις κράμπες στην περίοδο, όχι όμως το ορμονικό. Οι γυναίκες επίσης μπορεί να δουν αίμα υπό την μορφή σταγόνων (spotting) μεταξύ των περιόδων.
+ Διάτρηση μήτρας. Συμβαίνει σε 1 στις 1000 γυναίκες κυρίως κατά την τοποθέτηση. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να αφαιρείται.
+ Αποβολή του σπιράλ. Περίπου 2 στα 100 σπιράλ αποβάλλονται μέσα στον πρώτο χρόνο από την τοποθέτηση. Αυτό μπορεί να συμβεί τους πρώτους μήνες μετά την τοποθέτηση, αμέσως μετά τον τοκετό, ή σε άτοκες γυναίκες μετά από μια βαριά περίοδο. Αν συμβεί αυτό, δεν υπάρχει πλέον προστασία απέναντι σε ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη.

Πώς προετοιμάζομαι;

+ Φάτε ένα ελαφρύ γεύμα ή σνακ εκ των προτέρων για να μην ζαλιστείτε.
+ Πιείτε επίσης λίγο νερό.
+ Θα χρειαστεί πριν την τοποθέτηση, να έχετε αποκλείσει την πιθανότητα εγκυμοσύνης, κάνοντας ένα τεστ.
+ Ρωτήστε το γιατρό σας εάν πρέπει να πάρετε ένα αναλγητικό, όπως ιβουπροφαίνη ή ακεταμινοφαίνη, πριν από το ραντεβού σας. Μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της κράμπας κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.

Copyright ©2023. Δρ. Ηλίας Ι. Χιντιπάς

Απαγορεύεται η με οποιονδήποτε τρόπο αναπαραγωγή, δημοσίευση, αναδημοσίευση ή διάδοση του συνόλου ή μέρους του περιεχομένου της ιστοσελίδας για οποιονδήποτε σκοπό χωρίς την προηγούμενη γραπτή άδεια του Δρ Ηλία Ι. Χιντιπά

Αντισύλληψη

Ενδομήτριο Σπείραμα (Σπιράλ)

Share This On: